Je hebt toch wel hoorntjesmelk gekocht? Vraagt mijn vriend met een beteuterd gezicht als ik thuiskom met ‘gewone’ biologische melk, in plaats van biodynamische melk met het ‘Demeter’ keurmerk.
Hij is cowboy. Hij werkt voor een biologische boer. En we hebben thuis 3 koeien.
Hij weet er alles van.

De verschillen zijn groot

De verschillen tussen gangbare (niet biologische), biologische en biologisch dynamische melk zijn groter dan je in eerste instantie denkt.
In de gangbare (niet biologische) melkveehouderij is een boer niet verplicht zijn koeien te weiden. Dit wil zeggen dat op veel bedrijven de koeien het hele jaar binnen staan en nooit vers gras eten. Niet echt zoals het plaatje op het melkpak met een blije koe in de wei. Om er voor te zorgen dat de koeien zoveel mogelijk melk geven, wordt veel krachtvoer gegeven (waaronder geïmporteerde soja en voer dat verbouwd is met het gebruik van kunstmest). Veel dieren kampen met infecties waarvoor -ook zelfs preventief- antibiotica wordt gebruikt. Kalveren worden direct na de geboorte van de moeder gescheiden.

Koeien hebben hoorns

Melkkoeien op een biologisch bedrijf moeten minimaal 120 dagen per jaar naar buiten. Maar de kalfjes worden ook vaak direct na de geboorte gescheiden van de moeder en krijgen poedermelk te drinken. Ook komen er vaak infecties voor zoals mastitis (uierontsteking) en wordt er antibiotica gebruikt. Kalveren op gangbare én biologische bedrijven worden op jonge leeftijd onthoornd ‘omdat ze elkaar anders verwonden’. Dit betekent dat de hoorntjes worden weggebrand. Al dan niet onder verdoving. Een koeienhoorn is een soort nagel. In het buitenste deel zit geen zenuw, in het binnenste deel lopen zenuwen en bloed.

Een van onze koeien (Lente) heeft zichzelf ooit verwond aan haar hoorn. We moesten met de dierenarts en onder goede verdoving de hoorn afzagen en afbinden, omdat ze anders zou doodbloeden. Ik zal over de verdere details niet uitweiden, maar de koe en mijn cowboy hebben er een klein trauma aan overgehouden.

De echte melkpakkoeien

Melkkoeien op een biologisch dynamisch bedrijf (Demeter keurmerk) hebben daadwerkelijk het leven zoals het plaatje op het melkpak; een waardig koeienleven. Ze mogen uiteraard naar buiten. De kalfjes mogen vaak langer bij de moeder blijven of krijgen een adoptiemoeder. Ze krijgen echte melk te drinken. Antibiotica wordt alleen in uiterste gevallen gebruikt. En: ze mogen hun hoorns houden. Daardoor zijn de koeien zelfverzekerd en hebben minder problemen aan hun poten. Ze verwonden elkaar niet omdat de boer een grotere stal met genoeg leefruimte moet hebben. Logisch, als je mensen boven op elkaar zou zetten in een te kleine ruimte, zouden ze van de stress ook hun nagels gebruiken en ziek worden. Bovendien is deze melk alleen gepasteuriseerd, in tegenstelling tot gewone of biologische melk, die ook nog gehomogeniseerd wordt.

Unicorn Lente.

Hoorntjesmelk voor een koewaardig leven

Dat er meer en subtiele verschillen zijn staat buiten kijf. Er zijn gangbare boeren die principes van de biologische landbouw gebruiken. Er zijn ook biologische boeren die principes van de biologisch-dynamische landbouw toepassen. Maar er zijn er ook die alleen vanuit financieel oogpunt biologisch zijn gaan boeren. Een Demeter boer kiest vanuit volle overtuiging voor een ‘koewaardig’ leven mét hoorns voor zijn vee.
Voor ons alleen nog hoorntjesmelk. En deze is gewoon te koop bij de natuurwinkel.

Maar nu heeft mijn vriend weer iets nieuws. Hij wil alleen nog maar ‘rauwe’ melk…

+++

Maureen Klijn woont met haar vriend Thijs en zoon Vos(1) in Kerk-Avezaath op landgoed Thedingsweert. Zij werkt als theatermaker/docent en deed de Warmonderhof (biologisch-dynamische landbouw opleiding). Zij probeert haar twee passies landbouw en kunst met elkaar te verbinden.

De duurzame meisjes zijn benieuwd naar jouw mening! Ga naar de post op onze Facebookpagina.